Farmatsevtika sohasini rivojlantirish bo'yicha fikr almashish o'tkazildi.

Farmatsevtika sohasining iqtisodiy va ijtimoiy ahamiyati katta bo‘lib, davlat tomonidan keng qo‘llab-quvvatlanmoqda. So‘nggi yetti yil ichida farmatsevtika mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi ikki baravar oshdi, eksport 11 baravar o‘sdi, korxonalar soni uch baravar ko‘paydi va 750 million dollar investitsiya jalb qilindi.

Hozirgi kunda mamlakatda 3,5 ming xil dori vositalari va tibbiy maqsadlar uchun mahsulotlar ishlab chiqarilmoqda. Biroq, bu talabni to‘liq qondirish uchun yetarli emas.

Shu munosabat bilan davlat rahbari ishlab chiqarishni lokalizatsiya qilish va eksportni kengaytirish bo‘yicha muhim tashabbuslarni ilgari surdi.

«Asakabank» va Farmatsevtika sanoatini rivojlantirish agentligi yirik korxonalar bilan birgalikda 2025 yilgacha 200 ta talab yuqori bo‘lgan dori vositalarini ishlab chiqarish va o‘zlashtirish bo‘yicha dastur ishlab chiqadi, bu esa ishlab chiqarish hajmini ikki baravar oshirish imkonini beradi. Bunday loyihalarni amalga oshirish uchun imtiyozli shartlarda 400 million dollar ajratiladi.

O‘zbekistonda ilg‘or farmatsevtika loyihalari uchun Investitsiya fondi tashkil etiladi, bu fond biopharmatsevtika, hujayra texnologiyalari va onkologiya kabi sohalarda loyihalar uchun ulushli ishtirokchi va katalizator bo‘ladi.

Rekonstruktsiya va rivojlantirish fondi «Asakabank» uchun 100 million dollar miqdorida kredit liniyasini ochadi. Bu mablag‘lar lizing xizmatlari uchun ham ajratiladi.

Shuningdek, «Asakabank» yangi ishlab chiqishlarni moliyalashtirish va startaplarni tijoratlashtirish uchun 10 million dollar kapitalga ega bo‘lgan venchur kompaniyasini ochadi. Kompaniyalarga o‘zlari jalb qilgan investitsiyalar miqdoriga teng qo‘shimcha mablag‘lar ajratilishi mumkin.

Yangi ishlab chiqishlarni qo‘llab-quvvatlash maqsadida Innovatsion fonddan 20 milliard so‘m miqdorida grantlar ajratilishi belgilandi. Bu mablag‘lar yangi mahalliy dori ishlab chiqishlarni tijorat loyihalariga aylantirish va startaplarni qo‘llab-quvvatlashga yo‘naltiriladi.

Mahalliy farmatsevtika korxonalariga beriladigan bojxona imtiyozlari muddati 2025 yil 1 yanvarda tugaydi va yana uch yilga uzaytiriladi.

Mahalliy korxonalar yetakchi xorijiy farmakompaniyalar texnologiyasi va retseptlari bo‘yicha preparatlarni ishlab chiqarishga tayyor. Biroq, bunday hamkorlik uchun zaruriy huquqiy baza yo‘q, har bir dori mahsuloti klinik sinovlardan o‘tishi va yangi mahsulot sifatida ro‘yxatdan o‘tishi kerak. Bu jarayon ko‘p vaqt talab qiladi. Shu munosabat bilan ushbu tartibni soddalashtirish muhimligi ta’kidlandi.

Eksportni kengaytirish maqsadida tadbirkorlarning AQSh Oziq-ovqat va dori vositalarini nazorat qilish boshqarmasi (FDA) va Yevropa tibbiy agentligi (EMA)dan sertifikat olish xarajatlari byudjet hisobidan qoplanadi.

Bizning mamlakatimizda o‘simlik manbaiga ega moddalar va kosmetik komponentlar ishlab chiqarish sohasida rivojlanmoqda. Ushbu ishni qo‘llab-quvvatlash maqsadida «Asakabank» doirasida kelasi yilda har bir dori o‘simliklarining 5 gektar maydonda plantatsiyalari tashkil etiladi va ularni qayta ishlash bo‘yicha 5 ta pilot loyiha amalga oshiriladi.

Umuman olganda, farmatsevtika sohasida umumiy qiymati 1 milliard dollar bo‘lgan loyiha portfeli shakllantirilishi belgilandi. Ular eng talab yuqori bo‘lgan dori vositalarining sifatini xorijiy analoglar bilan raqobatbardosh darajada ta’minlash, raqobatni kuchaytirish va narxlar mavjudligini oshirishga qaratiladi.

Uchrashuv davomida soha vakillari ishlab chiqarishni rivojlantirish, mahsulot sifatini yaxshilash, eksportni oshirish, shuningdek, ilm-fan va ta’limni rag‘batlantirish bo‘yicha o‘z fikrlarini va takliflarini bildirdilar.